De Groninger schouwburg: 16 oktober 1897


Langzaam beginnen de Oosterpoort en de Schouwburgweer tot leven te komen. Hoe anders was dat in 1897 bij het optreden van de toen al beroemde Nederlands-Franse actrice Sarah Bernhardt.

Zij werd op het station begroet door hoogleraar A.G. van Hamel en leden van de Vindicat. Vervolgens werd zij in een senaatsrijtuig met vier paarden onder groot gejuich naar de Schouwburg gebracht, die voor de gelegenheid met rode lopers was aangekleed. Een speciaal voor haar ingerichte kleedkamer stond klaar voor haar optreden in het stuk van Alexandre Dumas fils:La Dameaux Camélias. In een stampvolle, uitverkochte Stadsschouwburg speelde haar gezelschap Théâtre de la Renaissance de voorstelling en op het einde daarvan werd zij bedolven onder bloemstukken. In het Groninger Museum wordt nog steeds het portret van Bernhardt van Isaac Israels bewaard.
Bernhardt (1844-1923) was in die tijd een wereldster, een uiterst extravagante en flamboyante toneelspeelster, die overigens tot in onze tijd nog steeds niet is vergeten.Onze Henny Orri en Willem Nijholt speelden in 1988, zowel in maart als in mei, Orri’s jubileum-voorstelling: Memoires (het leven van Sarah Bernhardt) van de Canadees John Murrell in de Groninger Schouwburg. Recent heeft de Engelse auteur Julian Barnes (1946), een bekend francofiel, een tweetal boeken gepubliceerd, waarin Sarah Bernhardt een belangrijke rol speelt. In 2013 verscheen Hoogteverschillen (Levels of Life) en in 2020 De man in de rode mantel. Het Joods-Historisch Museum wijdde in 2007 een tentoonstelling aan deze actrice en ruim voor de Tweede Wereldoorlog verschenen in de Margriet veertien afleveringen over haar, met tal van foto's. In 1994 kwam in Frankfurt van de hand van Clara Ziegler een prachtig boek op de markt (248 pagina's) met de titel:Theatergöttinnen, inszenierte Weiblichkeit, voor een groot deel gewijd aan Bernhardt en Eleonora Duse.
Bernhardts toneelloopbaan begon al op vroege leeftijd bij de Comédie-Français en daarna in tal van Parijse gezelschappen en schouwburgen. Zij speelde ook een grote rol in de wereld van de theateraffiches van Alfons Mucha en in de mode van de sieraden en juwelen van de Art Nouveau. Niet alleen in heel Europa maar op veel plekken in het verre buitenland was met name vanaf 1880 tot aan haar dood de opvoering van Alexandre Dumas’ La Dame aux Camélias te bewonderen. In onze tijd zouden we haar manier van acteren overdreven, sentimenteel of pathetisch vinden, maar zij wist op een geraffineerde manier het publiek te bespelen. Het is geen toeval, dat de titel van haar memoires Ma Double Vie luidt, het startpunt van de vele legendes rond haar persoon, zoals gezegd, tot in onze tijd. Op 2 april 1923 werd zij onder enorme belangstelling in een lange stoet naar het kerkhof Père-Lachaise gebracht. Daar ligt zij onder een granieten blok met alleen haar naam. 

K.J.Hupperetz



--

Reacties

Een reactie posten

Populaire posts van deze blog

Een zomer in Haren - Jolien Berendsen-Prins

Een zomer in Haren... Als de windrichting goed is, hoor ik in onze zonovergoten tuin de kerkklok van de 12de eeuwse Nicolai- of Dorpskerk slaan. Terwijl ik de uitgebloeide rozen verwijder of uitbundig groeiende takken terugsnoei in onze lusthof, kijk ik af en toe op en kan ik tussen de struiken en bomen precies het haantje op de toren in de zon zien glinsteren. Omdat Haren op de Hondsrug tussen de Hunze en de Drentsche Aa ligt en er vroeger een klein haventje aanwezig was met het oog op het vervoer over deze waterwegen, is het niet verwonderlijk dat onze kerk  800 jaar geleden aan Sint Nicolaas was gewijd. Immers hij werd in heel Europa niet alleen beschouwd als de beschermheilige van kinderen en scholieren, maar ook van zeevarenden en ander scheepsvolk. Geen wonder dat Sinterklaas na aankomst in Haren graag de kinderen ontvangt in deze naar hem vernoemde kerk. Elke zaterdagmiddag galmt de klok om 16uur, als sein dat de zondagsrust nadert. Een kwartier voordat
Meer lezen

De zomer in het donker - Hans Boerema

De zomer in het donker Voor het eerst sinds het overlijden van zijn vader zocht hij zijn toevlucht in het huis van zijn ouders op het eiland. Onderweg naar het station slaagde hij er niet in zich van de waan te bevrijden dat hij door alle mensen in de wijde omtrek werd besproken alsof hij een ten onrechte vrijgesproken misdadiger was. In de bus keek hij naar de lucht die lichter blauw was dan het lichtblauw van blauwe ogen waarin zonlicht wordt weerkaatst. Op het dek van de boot volgde hij nauwgezet de bewegingen van het zeewater. ‘Golfslagen stromen achterstevoren neerwaarts over elkaar heen in het weids klotsende zwart-achtige blauw,’ concludeerde hij dromerig. Bij aankomst op het eiland, met de zee achter zich en het gras van de dijk onder zijn voeten, dacht hij aan Joy, het meisje dat hij had ontmoet na afloop van een kerkdienst. Zij had gehuild omdat haar broer meer met God bezig was dan zij. Sluipend bijna, liep hij over het schelpenpad door de achtertuin. Het zwarte m
Meer lezen

Mijn beeld van Groningen

  Je wordt, als je van buiten komt, nooit een echte Groninger, maar hooguit een inwoner van Groningen. In de loop van ruim 55 jaar heb ik mij uiteraard verdiept in boeken van kenners van onze stad zoals Dr. A.T. Schuitema Meijer, (denk aan Zo was Groningen 1919-1939  (1967, 55 pagina's met tal van foto's), of  Groningen vroeger en nu  (1969,109 pagina's), of een bundel als  Groningers op weg naar de moderne tijd  (1988, 144 pagina's )en dan heb ik het nog niet eens over de vele latere studies van auteurs als Frans Westra en Martin Hillenga. Ik kan heel erg genieten van de oude gravure Stadscaerte van Groeningen van Egbert Haubois, met een prachtige afbeelding in vogelvlucht van de Brede Merct en talrijke andere plekken in de stad van 1637. In de loop van die decennia heb ik heel veel ontdekt in Stad en Ommeland. Ik genoot van de talloze prachtige, oude kerken en van de restanten van de ooit zo talrijke kloosters als Aduard en Ter Apel, van de borgen als Fraeylema,
Meer lezen